Mercedes O405N2

Niezawodny niskopodłogowiec z gwiazdą

Parametry: 12-metrowy, 3-drzwiowy, tylnosilnikowy, niskopodłogowy

Ilość: 16 szt. (plus 4 prywatne)
Lata eksploatacji: 2005-2020

Pod koniec lat 80-tych, niemieccy producenci autobusów wprowadzili na rynek modele z obniżonym do 35 centrymetrów poziomem podłogi, bez stopni w wejściach przednich.  Niskopodłogowce szybko zyskały uznanie przewoźników, z racji na szybsze i łatwiejsze wsiadanie pasażerów, przyczyniające się do skrócenia czasów postoju na przystankach. Nie mniej istotna była lepsza dostępność dla osób o obniżonej sprawności ruchowej. Dwoma najpopularniejszymi modelami autobusów niskopodłogowych były Mercedes O405N oraz MAN NL202. W 1995 roku Mercedes przedstawił zmodernizowaną wersję swojego topowego modelu O405N. Był to O405N2, w którym usunięto w przedniej części podesty spod siedzeń, kosztem większych nadkoli. Dodatkowo, powiększone zostały okna. Model ten pozostał w produkcji do 2000 roku, kiedy ostatecznie zastąpił go wprowadzony do oferty w 1999 roku Mercedes O530 Citaro.

Po raz pierwszy Mercedes O405N był prezentowany w Lublinie w 1992 r. w LZNS podczas spotkania przedsiębiorstw komunikacji miejskiej. W halach przedsiębiorstwa pokazano też Jelcz M180 na podwoziu Volvo. Pasażerowie mogli się jednak przejechać niskopodłogowym Mercedesem dopiero 3 lata później. W kwietniu 1995 r. MPK testowało model O405N2. W kolejnych latach wybrano jednak nowe Jelcze i Neoplany.

W 2005 roku MPK zainteresowało się możliwością pozyskania autobusów używanych. Miały to być pojazdy 3-drzwiowe, w dobrym stanie, z możliwie niskim przebiegiem. Wybór padł na mercedesy, eksploatowane wcześniej na liniach podmiejskich przez prywatnego przewoźnika w Kopenhadze. Zakupiono 10 egzemplarzy z 1998 roku, które przeszły uprzednio przegląd, drobne naprawy i prace odświeżające w serwisie Evobusa. Używane mercedesy, o nieco większym przebiegu, z rocznika 1999, zakupiono ponownie w 2006 roku, jednakże tym razem w ilości tylko 6 sztuk.

Mercedes O405N to 12-metrowy, dwuosiowy, niskopodłogowy autobus miejski. Szkielet nadwozia wykonany jest ze spawanych profili stalowych. Nadwozie zabezpieczono przed korozją poprzez fosforanowanie, mastykowanie i cynkowanie. Poszycia boczne wykonano z obustronnie cynkowanej blachy, zaś elementy ściany przedniej i tylnej - z tworzyw sztucznych. Charakterystyczne elementy ściany przedniej stanowią duże, prostokątne reflektory. Pomiędzy nimi, na pasie między światłami, umieszczono firmową gwiazdę. Mercedesy cechują się prostą, choć elegancką stylizacją. Silnik autobusu to leżąca, 6-cylindrowa , doładowana jednostka rzędowa typu OM 447 hLA o mocy 250 KM. Spełnia ona normę czystości spalin Euro II. Zabudowano ją w lewym tylnym rogu autobusu.

Przekrój leżącego silnika OM447hLA. Opis: 1 - zbiornik oleju, 2 - popychacz, 3 - zawór, 4 - komora spalania, część umieszczona w denku tłoka, 5 - tłok, 6 - korbowód, 7 - wał korbowy, 8 - wałek rozrządu, 9 - sprężarka, 10 - przeciwciężar zamocowany na wale korbowym, 11 - miska olejowa. Źródło ilustracji: Auto Technika Motoryzacyjna, 1-2/1990.

Silnik współpracuje z 4-biegową, automatyczną skrzynią biegów ZF Ecomat. Moment obrotowy jest przenoszony przez wał napędowy na portalowy most napędowy. Autobus posiada zawieszenie pneumatyczne. Most napędowy zawieszono na 4 miechach pneumatycznych, współpracujących z tłumikami drgań - czterema amortyzatorami teleskopowymi. Zawieszenie osi przedniej stanowią dwa miechy pneumatyczne i dwa amortyzatory. Autobus wyposażono w ECAS (elektronicznie sterowanie zawieszenia).

Dostęp do wnętrza zapewniają 3 pary dwuskrzydłowych, w pełni przeszklonych drzwi, sterowanych elektropneumatycznie. Środkowe drzwi, z racji na układ wnętrza, są odskokowe, pozostałe otwierają się do wewnątrz. Wnętrze utrzymano w szarej tonacji. Na całej długości autobusu, po lewej stronie, poprowadzono dwa rzędy siedzeń. W przedniej części, na prawo od środkowych drzwi, znajduje się wydzielony przedział dla pasażerów podróżujących na stojąco. Znajdują się w nim dodatkowe, rozkładane siedzenia, umocowane do ściany. Pozostałe siedzenia umieszczono na podestach. W tylnym wejściu pokonać trzeba jeden stopień. Na nadkolach tylnych znalazły się półki na większy bagaż ręczny. Stanowisko kierowcy zabudowano od tyłu ścianką, od prawej strony odgradzają je od przestrzeni pasażerskiej jedynie niskie drzwiczki. Do wyposażenie autobusu należą mozaikowe, czarno-białe wyświetlacze zewnętrzne firmy Mobitec oraz pulpit VDO.

Mercedesy są eksploatowane na niemal wszystkich miejskich liniach. Jak dotąd, okazały się one być najbardziej niezawodnymi autobusami w MPK. Jedyną większą wadą jest stosunkowo wysokie zużycie paliwa. W roku 2008 zamocowano do niskich drzwiczek od kabiny kierowcy dodatkową rurkę z szybą.

W 2010 roku pojawił się w Lublinie kolejny Mercedes O405N2. Tym razem był to autobus pochodzący z Ulm, zakupiony przez firmę Edgab do obsługi linii w wygranym przez Autobusowe Konsorcjum Lubelskie przetargu. Mercedes ten w odróżnieniu od empekowskich był wykonany w wersji miejskiej, stąd też drzwi środkowe są bliżej przodu nadwozia, a za nimi znajduje się okno z ukośną dolną krawędzią. Inny jest też układ wnętrza - przedział na wózek znalazł się naprzeciw środkowych drzwi, a w przedniej części występują po obu stronach dwa fotele. Nadkola przednie są zabudowane plastikowymi obudowami. Wnętrze jest szare, z niebieskimi obiciami foteli, a jego kondycja jest bardzo dobra. Z ciekawostek, mercedes posiada drzwi otwierane elektrycznie i fotokomórkę w III drzwiach. Autobus otrzymał numer 7602 i pojawia się najczęściej na linii 39. Zdjęcie znajduje się na końcu opisu. Do 7602 dołączyły jeszcze 7605 i 7606.

Volvo firmy Niećko w 2012 r. zostało sprzedane i zastąpione Mercedesem 7302.

W 2014 r. zakończyła się eksploatacja wozów AKL w sieci ZTM. Ale nie wszystkie znikły z ulic. Wóz 7602 w 2014 r. trafił do podwykonawstwa MPK i z numerem 1829 kursował do 2016 r. Z kolei 7302 kursował w 2014 r. jako podwykonawca MPK z numerem 1801. W 2014 r. pojawił się dodatkowy wóz jako podwykonawca MPK - kursował z numerem 1810. Wycofano go na jesieni 2019 r. Są jeszcze dane o wozie 1809 z 2014 r., ale brak jego zdjęcia w ruchu.

W 2015 r. skasowano pierwszego Mercedesa w MPK - 2274. Jedną z przyczyn kasacji była korozja nadwozia. W 2017 r. na złom trafił 2271. W pozostałych wozach w znaki dawała się rozległa korozja konstrukcji. Pod nieźle wyglądającymi blachami kryły się skorodowane profile. W niektórych wozach wykonano naprawy blacharskie i spawalnicze. Coraz częściej pojawiały się też różne awarie. Brakowało też części zamiennych, w wielu wypadkach były dostępne jedynie drogie części oryginalne. Problemy sprawiała eksploatacja drzwi odskokowych. Zaletą wozów był jednak fakt, iż instalacja pneumatyczna nie zamarzała zimą, co z kolei doskwierało np. Solarisom i Autosanom.

Lista danych Mercedesów z Danii, które trafiły do Lublina, w duńskiej bazie danych Danskebusser.dk

Stopniowo eksploatacja Mercedesów stawała się problematyczna, stąd w 2018 r., po dostawach Solarisów Urbino 18, Mercedesy kierowano do kasacji. Przykładowy przebieg przy kasacji dla Mercedesa #2275 w 2018 r. wyniósł 1 289 958 km i był podobny jak dla Jelczy M121M. Pod koniec 2018 r. ilostan mercedesów w MPK wynosił już tylko 8 z pierwotnych 16 sztuk. W 2019 r. nastąpiły liczne kasacje. W 2020 r. wjechało już tylko 5 wozów, z czego praktycznie od razu odstawiono 2278 i 2283. W drugiej połowie stycznia wycofano ostatnie 3 wozy: 2280, 2281 i 2282. Był to koniec eksploatacji modelu O405N2. W lutym wozy opuszczały zajezdnię MPK z powodu sprzedaży na złom.

Wybrane dane techniczne

Zdjęcia

Mercedesy O405N2 #2280 i #2278 na zajezdni Majdan Tatarski. W oczekiwaniu na wprowadzenie do eksploatacji. Autor i data: Jacek Pudło 2006-10-01

Mercedes O405N2 #2280. Widok przez klapę inspekcyjną na silnik od strony wnętrza. Autor i data: Jacek Pudło 2008-08-18

Mercedes O405N2 #2280. Widok na komorę silnika. Jednostka napędowa jest umieszczona w głębi, u dołu po lewej stronie i pozostaje z tej strony niewidoczna - jedynym jej elementem jest koło pasowe, na którym zamocowano pasek klinowy napędzający wentylator chłodnicy. Na zdjęciu widoczne są poza tym liczne kanały powietrzne i zbiornik oleju silnikowego. Autor i data: Jacek Pudło 2008-08-18

Wnętrze Mercedesa O405N2 #2270. Przednia część. Rozkładane siedzenia - przekleństwo podróżujących w szycie. Pasażerowie raz zdobytych nie oddają nigdy, choćby panował największy ścisk. Autor i data: Jacek Pudło 2005-07-08

Pulpit Mercedesa O405N2 #2270. Standardowa deska VDO o regulowanym położeniu, a za nią - wielozakresowo regulowany, wygodny fotel kierowcy. W kabinie mercedesa jest cicho i komfortowo. Jedyne, na co mogą narzekać kierowcy, to przeciągi w zimie. Autor i data: Jacek Pudło 2005-07-08

Mercedes O405N2 #7602. Pierwszy mercedes w barwach miejskich był wozem prywatnym. Prezentował się całkiem estetycznie. Autor i data: Jacek Pudło 2010-07-07

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł